مریم شیعهزاده | شهرآرانیوز - اگرچه همیشه وجه فردی ورزش به نمایش گذاشته شده است و درباره فواید آن برای سلامت جسم و روح افراد سخن گفتهایم، اما باید بپذیریم که وجه قدرتمند ورزش، همان بخشی است که از عرصههای فرهنگ، سیاست، اقتصاد، جامعه و... تأثیر میپذیرد و ورزش را به میدانی برای پیامهای مهم و حیاتی انسان تبدیل میکند؛ جایی که تعادل اجتماعی برقرار میشود، وحدت اجتماعی رخ میدهد، هیجان و انرژیهای منفی جامعه تخلیه میشود، هویت جامعه تحکیم مییابد، ارزشهای انسانی تقویت میشود، صلح میان دولتها سادهتر به نظر میرسد و در کنار همه اینها مبارزه با زورگویی استعمارگران رقم میخورد.
بهواسطه همه اینهاست که امروز و با گذشت قرنها، ورزش و رقابتهای ورزشی تا به ایناندازه اهمیت پیدا کردهاند و اینچنین توجه عموم را به خود جلب میکنند. بازیهای المپیک توکیو ۲۰۲۰ در حال پیگیریاند و چشم دنیا به ژاپن و ورزشکارانی دوخته شده است که امسال، بدون حضور تماشاگران و زیر سایه همهگیری کرونا به رقابت میپردازند. در اینبین مروری داشتیم بر فیلمهای سینماییای که با توجه به اهمیت جایگاه المپیک ساخته شدهاند و گوشهای از حواشی پشت پرده ورزش را به تصویر میکشند. فیلمهایی که برخی از آنها در تاریخ سینما ماندگار شدهاند و تأثیر بسزایی بر نگاه افراد به المپیک داشتهاند.
فیلم سینمایی Jim Thorpe – All-American اگرچه متعلق به سالها پیش است، اما هنوز هم فیلمی پرطرف دار و قوی به حساب میآید. تورپ بازیکن اهل امریکا بود و از بومیان این کشور به حساب میآمد. اطلاعات قومیتی او اگرچه پراکنده و متفاوت است، اما همه این اطلاعات گواهی میدهند که تورپ یک ستاره الهام بخش بوده است. او در سال ۱۸۸۸ متولد شد و فیلم سینمایی زندگی او در سال ۱۹۵۱ ساخته شد. مایکل کورتیز کارگردان اهل مجارستان-امریکا بود که ساخت شاهکاری نظیر کازابلانکا را در کارنامه اش داشت. کورتیز کسی بود که تصمیم به ساخت فیلم زندگی تورپ گرفت و او را در المپیک ۱۹۱۲ به تصویر کشید. تورپ نخستین بومی آمریکا بود که توانست به مدال طلای المپیک دست پیدا کند و در این فیلم، علاوه بر موفقیت تورپ در المپیک، وجههای دیگری از زندگی اش نیز به تصویر کشیده شده است.
فیلم سینمایی Backwards داستان یک زن قایق ران است. این زن سی ساله در دو دوره از رقابتهای المپیک رشته روئینگ حضور پیدا میکند و هر دو بار باوجود تلاشهایی که دارد، از کسب نتیجه بازمی ماند. او در نهایت از تیم ملی کنار گذاشته میشود و به مدرسهای بازمی گردد که پیشتر هم مشغول مربیگری در آن بوده است، اما دست تقدیر او را دوباره به میدان رقابت برمی گرداند و این بار نتیجهای متفاوت رقم میخورد. «برگشت به عقب» داستان تلاش، شکست، امید و دست آخر پیروزی است و روایتی پر فراز و نشیب از زندگی زنی دارد که اگرچه تسلیم میشود، اما باز امید خود را به دست میآورد. او در این مسیر میآموزد که چطور به چیزهایی به جز المپیک و قهرمانی بیندیشد و زندگی را از زاویهای ببیند که پیش از آن قادر به تماشایش نبود.
Blades of Glory نام فیلم سینمایی دیگری است که رقابت در میدان المپیک را به تصویر میکشد. تیغههای افتخار رگههایی از کمدی دارد و روایتگر زندگی دو اسکی باز روی یخ است که در حاشیه مسابقات المپیک با هم درگیر میشوند. فدراسیون جهانی آنها را برای همیشه از شرکت در مسابقات انفرادی اسکی روی یخ محروم میکند و سالها بعد، مربی یکی از این دو نفر پیشنهاد میدهد که با رقیب دیرینه اش در مسابقات دونفره اسکی روی یخ، شرکت کنند. چز و جیمی که از لحاظ اخلاقی در نقطه مقابل یکدیگر قرار دارند، با هم متحد میشوند و در ادامه ماجراهای زیادی برای این دو ورزشکار رقم میخورد. تیغههای افتخار در سینمای امریکا سروصدای زیادی به پا کرد و منجر به افزایش فروش آن شد.
فیلم سینمایی Unbroken به کارگردانی آنجلینا جولی در سال ۲۰۱۴ ساخته شده است؛ فیلمی که از کتابی با همین نام اقتباس شده است و بر اساس داستانی واقعی شکل میگیرد. این فیلم روایتگر بخشی از زندگی لوئیس زامپرینی در اردوگاه اسرا در ژاپن است. سختیهای زندگی زامپرینی باورناپذیر است و فراز و نشیبهایی که پشت سر میگذارد، یک تراژدی تمام عیار است. فیلم اگرچه طولانی است، اما ریتم سریع و رخ دادن اتفاقات یکی پس از دیگری، از خسته شدن مخاطب جلوگیری میکند. در بخشهایی از این فیلم که به حضور زامپرینی در المپیک مربوط است، تلاش و خستگی ناپذیری اش به خوبی به نمایش گذاشته میشود و تماشای این اثر حماسی و زیبا، بی شک حالتان را خوب میکند.
همزمان با آغاز المپیک توکیو | مرور آثار سینمای ایران و جهان در «ژانر ورزشی»